The Saint Laurentius Church is the neo-Gothic parish church of Hamont in Limburg, Belgium, which is located at Kerkstraat 1.
The church has known at least two pastors. There is mention of a Romanesque church, which was demolished in 1437. The tower, made of marl stone, remained until 1851 but was then also demolished. In dangerous times it served as a shelter for the population.
Little is known about the construction of the Gothic church, but the altar stone of Saint Lawrence was dedicated in 1445. In 1654 the church was damaged, which was repaired. The oldest image dates from 1730. The Romanesque tower fell into disrepair and was demolished in 1851, after which the tower was rebuilt and the Gothic church enlarged.
Eventually plans were carried out to build a new church on the site of the old one. The first stone was laid on June 18, 1903 and many Teuten families, including the Simons family, made donations to purchase the church furniture. The church was an altered design by Joseph Cuypers and Jan Stuyt. In 1918 the church was damaged as a result of the train blast. In the following years, the windows were restored
The Sint-Laurentius Church is a neo-Gothic cross basilica with a wide nave and strikingly narrow aisles. The square tower has a remarkably high spire between four corner turrets. At the top is a gallery and the spire is adorned with a crown.
The church is referred to as the cathedral of the north and used to be a place of pilgrimage for Saint Lawrence.
The interior was furnished with neo-gothic furniture by the Cuypers workshop. However, there are many statues of much older date, including a Sedes Sapientiae from the 14th century, and six early 16th century statues, such as a Pietà (around 1510) and a Laurentius statue (around 1500). Two paintings from the end of the 18th century, by Brother Bernadini, depict the charity of Saint Elisabeth and Saint Martin respectively.
A number of old tomb crosses have been placed on the north and east sides of the church, the oldest of which dates from 1612.
Hamont is a Flemish town belonging to the municipality of Hamont-Achel in the north of the province of Limburg. Until 1977 it formed an independent municipality, after which it merged with the neighboring municipality of Achel into a new municipality.
Hamont was first mentioned in 1257. The name may be derived from Haag-Mont, which means enclosed wooded slope, or from Hameide, which means enclosed place.
Archaeological research has uncovered Bronze Age burial mounds. Remains from Roman times, including a coin treasure, have also been found.
In the early Middle Ages, the area of Hamont, Achel and Sint-Huibrechts-Lille belonged to the chapter of the Sint-Servaaskerk in Maastricht. This is evident from a document from 1139. Since 1275, the domain gradually came under the influence of the lords of Boxtel, who were guardians of the chapter. This led to the creation of the free estate of Grevenbroek, of which Hamont was a part. Hamont had a special status in this. At the beginning of the 14th century it already had an urban character and prosperity increased when trading Lombards settled in the town in 1307. In the second half of the 14th century, a wall was built with two city gates in it: one at Budel and one at Castle Grevenbroek. A small brick castle was built on the north side, the foundations of which were uncovered in 1994. In 1388 a hospital with a chapel was built and around this time Hamont received limited city rights. An armed conflict in 1401 led to the fact that Grevenbroek, and also Hamont, came under the influence of the principality of Liège. The special status was abolished. In 1468 a punitive expedition took place by Charles the Bold, as the Prince-bishopric of Liège was at war with him. In 1493 there was a city fire.
In 1585 the prince-bishopric also bought the other rights of the manor and Grevenbroek was de facto abolished. Hamont was a so-called good city of the County of Loon.
Meanwhile, a time had arrived when wars, epidemics and city fires were devastating the economy.
In 1595 a tragic witch burning took place in Hamont: the 'witch' Griet and her daughter were burned at the stake. In 1599 and 1600 the city was ravaged by Spanish troops and in 1642 by Hessian troops.
Hamont also became a border municipality in 1648, which is still reminded of a customs post from 1662 on Budel's area. It was not until the 18th century that a revival took place, partly due to the Teuten trade. The Teuten created a number of stately homes, some of which still exist. In 1756 another big city fire raged, after which houses were built with the end to the market.
In 1782, Hamont received permission and the necessary funds from the Liège prince-bishop to erect a platform that simultaneously functioned as a water pump and pillory. This pump was destroyed by British soldiers in 1944 due to combat actions at the end of the Second World War and reconstructed in 1989. Incidentally, Hamont lost its city rights in 1796.
The Belgian uprising in 1830 caused damage, but after that there was a revival. In 1844, for example, the Kempen Canal was dug and in 1869 work began on the construction of the Iron Rhine, so that a railway station was also built in 1879. In 1836 the Ursulines settled in Hamont, where they provided education. The Augustinian or Black Sisters followed in 1889. They devoted themselves to care for the elderly, among other things. In 1902 the Salvatorians came to 't Lo, and they founded a college there.
In the 19th century, industry was established in the form of brickyards, cigar factories and tanneries and in 1853 a wax bleaching factory grew into an important candle factory, the Spaas company, which still exists today and has 220 employees.
The First World War brought with it the construction of the Wire. In 1915 the area of Achel-Hamont was thus closed off from the rest of Belgium because this partition came to the south of the villages. In 1916 the wire actually ran along the border and the area was sealed off from the Netherlands. On November 18, 1918, a week after the armistice, a German ammunition train caught fire at the full yard and exploded. It is reported that 1,000 German soldiers in the ammunition train and a Red Cross train parked nearby were killed or seriously injured. As if by a miracle, there were no civilian casualties. However, the damage was extensive throughout Hamont. See also the main article: Hamont disaster.
In 1977 Hamont was merged with Achel to form the merged municipality of Hamont-Achel, which was elevated to a city in 1985.
This text has been translated automatically from Dutch
Click here for the original text
De Sint-Laurentiuskerk is de neogotische parochiekerk van Hamont in Limburg, België, die zich bevindt aan Kerkstraat 1.
De kerk heeft ten minste twee voorgangers gekend. Er is sprake van een Romaanse kerk, die in 1437 werd afgebroken. De toren, uitgevoerd in mergelsteen, bleef staan tot 1851 maar werd toen ook gesloopt. Zij diende in gevaarlijke tijden tot schuilplaats voor de bevolking.
Over de bouw van de gotische kerk is weinig bekend, maar in 1445 werd de altaarsteen van de Heilige Laurentius gewijd. In 1654 liep de kerk schade op, welke hersteld werd. De oudste afbeelding dateert van 1730. De Romaanse toren raakte in verval en werd in 1851 gesloopt, waarna heropbouw van de toren en vergroting van de gotische kerk volgde.
Uiteindelijk werden er plannen ten uitvoer gebracht om een nieuwe kerk op de plaats van de oude te bouwen. Op 18 juni 1903 werd de eerste steen gelegd en vele teutenfamilies, waaronder de familie Simons, deden schenkingen om het kerkmeubilair aan te schaffen. De kerk was een -gewijzigd- ontwerp van Joseph Cuypers en Jan Stuyt. In 1918 liep de kerk schade op ten gevolge van de treinontploffing. In de daaropvolgende jaren werden de vensters weer hersteld
De Sint-Laurentiuskerk is een neogotische kruisbasiliek met een breed middenschip en opvallend smalle zijbeuken. De vierkante toren heeft een opvallend hoge spits tussen vier hoektorentjes. Bij de top is een galerij en de spits wordt gesierd door een kroon.
De kerk wordt wel als kathedraal van het noorden aangeduid en was vroeger een bedevaartsoord voor de Heilige Laurentius.
Het interieur werd door het atelier-Cuypers van neogotisch meubilair voorzien. Er zijn echter tal van beelden van veel oudere datum waaronder een Sedes Sapientiae uit de 14e eeuw, en een zestal vroeg-16e-eeuwse beelden, zoals een pietà (omstreeks 1510), en een Laurentiusbeeld (ongeveer 1500). Twee schilderijen uit einde 18e eeuw, door Frater Bernadini, stellen de liefdadigheid van de Heilige Elisabeth respectievelijk van de Heilige Martinus voor.
Aan de noord- en oostzijde van de kerk zijn een aantal oude grafkruisen geplaatst, waarvan het oudste uit 1612 stamt.
Hamont is een Vlaamse stad behorend tot de gemeente Hamont-Achel in het noorden van de provincie Limburg. Tot 1977 vormde zij een zelfstandige gemeente waarna zij met buurgemeente Achel fuseerde tot een nieuwe gemeente.
In 1257 werd Hamont voor het eerst vermeld. De naam kan zijn afgeleid van Haag-Mont dat omheinde beboste helling betekent, ofwel van Hameide dat omheinde plaats betekent.
Archeologisch onderzoek heeft grafheuvels uit de bronstijd blootgelegd. Ook zijn er overblijfselen uit de Romeinse tijd, waaronder een muntschat, gevonden.
Het gebied van Hamont, Achel en Sint-Huibrechts-Lille behoorde in de vroege middeleeuwen tot het kapittel van de Sint-Servaaskerk in Maastricht. Dit blijkt uit een document van 1139. Sedert 1275 kwam het domein geleidelijk onder invloed van de heren van Boxtel die voogd van het kapittel waren. Dit leidde tot het ontstaan van de vrije heerlijkheid Grevenbroek waar Hamont deel van uitmaakte. Hamont had hierin een speciaal statuut. Begin 14e eeuw had het al een stedelijk karakter en de welvaart nam toe toen in 1307 handeldrijvende Lombarden zich in het stadje vestigden. In de tweede helft van de 14e eeuw werd een omwalling aangelegd met twee stadspoorten erin: een op Budel en een op het Kasteel Grevenbroek. Aan de noordzijde verrees een kleine bakstenen burcht waarvan de fundamenten in 1994 werden blootgelegd. In 1388 verrees een hospitaal met kapel en omstreeks deze tijd kreeg Hamont beperkte stadsrechten. Een gewapend conflict in 1401 leidde er toe dat Grevenbroek, en ook Hamont, onder invloed van het prinsbisdom Luik kwam. Het speciaal statuut werd afgeschaft. In 1468 vond een strafexpeditie plaats door Karel de Stoute aangezien het prinsbisdom Luik in oorlog met hem is geweest. In 1493 woedde er een stadsbrand.
In 1585 kocht het prinsbisdom ook de overige rechten van de heerlijkheid en werd Grevenbroek de facto afgeschaft. Hamont was een zogenoemde goede stede van het Graafschap Loon.
Ondertussen was een tijd aangebroken waarin oorlogen, epidemieën en stadsbranden de economie verwoestten.
In 1595 vond er te Hamont een tragische heksenverbranding plaats: de 'heks' Griet en haar dochter kwamen om op de brandstapel. In 1599 en 1600 werd de stad geteisterd door Spaanse troepen en in 1642 door Hessische troepen.
Ook werd Hamont in 1648 een grensgemeente, waaraan een douanepaal uit 1662 op Budels gebied nog herinnert. Pas in de 18e eeuw vond weer een opbloei plaats, mede door de teutenhandel. De teuten zorgden voor een aantal statige huizen waarvan enkele nog steeds bestaan. In 1756 woedde er weer een grote stadsbrand, waarna huizen met de kopse kant naar de markt werden gebouwd.
In 1782 kreeg Hamont van de Luikse prins-bisschop toestemming en de nodige gelden om een perron op te richten die tegelijkertijd als waterpomp en schandpaal fungeerde. Deze pomp werd aan het einde van de Tweede Wereldoorlog vanwege gevechtshandelingen in 1944 door Britse militairen vernield en in 1989 gereconstrueerd. Overigens raakte Hamont in 1796 zijn stadsrechten kwijt.
De Belgische opstand richtte in 1830 schade aan, maar daarna kwam er een opleving. Zo werd in 1844 het Kempens Kanaal gegraven en in 1869 begon men met de aanleg van de IJzeren Rijn, zodat er in 1879 ook een spoorwegstation kwam. In 1836 vestigden de Ursulinen zich in Hamont, waar ze onderwijs verzorgden. De Augustinessen of Zwarte Zusters volgden in 1889. Zij wijdden zich onder meer aan bejaardenzorg. In 1902 kwamen de Salvatorianen naar 't Lo, en zij stichtten er een college.
In de 19e eeuw kwam er industrie in de vorm van steenbakkerijen, sigarenfabrieken en leerlooierijen en in 1853 een wasblekerij die uitgroeide tot een belangrijke kaarsenfabriek, de firma Spaas, die tegenwoordig nog steeds bestaat en 220 werknemers heeft.
De Eerste Wereldoorlog bracht de aanleg van de Draad met zich mee. In 1915 werd het gebied van Achel-Hamont aldus afgesloten van de rest van België doordat deze afscheiding ten zuiden van de dorpen kwam. In 1916 kwam de draad daadwerkelijk langs de grens te lopen en werd het gebied afgegrendeld van Nederland. Op 18 november 1918, een week na de wapenstilstand, vloog een Duitse munitietrein op het volle emplacement in brand en ontplofte. Volgens berichten werden 1000 Duitse soldaten in de munitietrein en een in de buurt geparkeerde Rode Kruistrein gedood of ernstig gewond. Als door een wonder vielen geen burgerslachtoffers. Wel was de schade in heel Hamont groot. Zie ook het hoofdartikel: Ramp van Hamont.
In 1977 werd Hamont met Achel samengevoegd tot de fusiegemeente Hamont-Achel, welke in 1985 werd verheven tot stad.
