Het Romeinse Rijk, ook wel bekend als het Imperium Romanum, was een erg omvangrijke staat die begon als een koninkrijk (753 - 509 v.Chr.), zich later omvormde tot een republiek (509 - 27 v.Chr.) en eindigde als een keizerrijk (27 v.Chr. - 476 n.Chr.) Op haar hoogtepunt onder keizer Trajanus (98-117) strekte het rijk zich uit van het Iberisch schiereiland en Engeland tot Egypte en Klein-Azië in het moderne Turkije en omvatte het de volledige Middellandse Zee. Het rijk werd in 395 gesplitst in het West-Romeinse en het Oost-Romeinse Rijk. Na de val van het West-Romeinse Rijk in 476 bleef het Oost-Romeinse Rijk in zekere zin bestaan als het Byzantijnse Rijk tot 1453.
Het Romeinse monetaire systeem bestond uit meerdere verschillende denominaties:
-
Quadrans: een kwart as. De kleinste eenheid, een erg kleine koperen munt. -
Semis: een halve as. Twee quadrans waard, gelijkaardig qua gewicht, maar vervaardigd uit Orichalcum, een soort messing (relatief goudkleurig). -
As: De basiseenheid. Opnieuw een koperen munt, maar iets groter dan de quadrans en de semis. -
Dupondius: 2 as. Erg gelijkaardig aan de as, maar opnieuw vervaardigd uit messing i.p.v. koper. Te herkennen aan de scherpe puntige kroon op de afgebeelde keizer. -
Sestertius: 4 as. De grootste van de munten vervaardigd uit onedele metalen. Een zware munt vervaardigd uit messing.
De verantwoordelijkheid voor deze munten uit het alledaagse gebruik lag bij de Romeinse senaat. Op veel van deze munten staan de letters S C. Dit staat voor Senatus Consulto, wat zoveel betekent als 'geautoriseerd door de senaat'. Dit betekent dat ondanks het gebrek aan edelmetalen in deze munten, ze toch een waarde hebben die wordt gegarandeerd door de senaat. De meer waardevolle munten uit edelmetalen waren de verantwoordelijkheid van de keizer. Zo had hij meer macht over de legioenen, die in zilveren en gouden munten betaald werden.
-
Quinarius: een halve denarius. De kleinste zilveren munt. -
Denarius: 4 sestertii. De zilveren basismunt. -
Antoninianus: 2 denarii. Een munt die pas door latere keizers ingevoerd werd. Nog steeds een zilveren munt, maar vaak met een lager zilvergehalte. -
Aureus: 25 denarii. De gouden munt van het Romeinse Rijk.
Daarnaast had het Romeinse Rijk nog andere munteenheden die gedurende bepaalde perioden werden gebruikt zoals de follis, quinarius aureus en nog veel meer.